Сындырмайтын бу.

Бу – бұл өте пайдалы. Осы будан қорғанып, ағза ылғалды бойынан көптеп бөледі (яғни қождан тазарады) және тері тазарып барынша тегіс те тығыз болады, ұсақ әжімдер жазылады (бүтін оның жағдайы 30-50%-ға жақсарады – практикалық тартылу әсері).

Бу қан айналысын белсендіреді, ол өз кезегінде барлық ішкі органдар мен жүйке, эндрокриндік, тыныс алу жүйелерінің жұмысын жақсартады. Ыстық ауаны ішке тартқанда өкпе жақсылап жұмыс істейді, зиянды заттар мен тозаңнан тазарады, осыдан адамның иммунитеті артады.

Монша жүйке жұмысын нығайтады, үйқы қалыпқа түседі және зат алмасу жақсарады, шаршау кетеді. Бұдан басқа бұл ауыр салмақтан жеңілдеудің өзе бір қарапайым да жеңіл түрі. 

Хамам

Түріктердің моншасы бар - («хамамдар»). Түрік моншасында температура саунаға қарағанда төмен, бірақ бу барынша ылғал. Аздап тер бөлінген жағдайда осы монша түріне бару ұсынылады: хамам булау бөлмесінде температура ерекше қолайсыздық сезінбей жеткілікті түрде ұзағынан болуға мүмкіндік береді.

Осындай жүктемеден кейін өзін сезіну өте керемет болады.

Бұдан басқа бұл дене жаттығуы немесе спорттың кез келген түрімен айналысатын әйелдер үшін бұлшық еттерін босаңсытудың керемет тәсілі. Ыстық үй-жай, жылы булау бөлмесі, себезгі мен ванналар терінің ең тиімді тәсілмен тазаруына жол ашады. Нәтижесінде күс пен тері майлары монша қолғабымен жеңіл сүйкеумен кетіріледі.

Түрік моншасында болған жағдайда жеміс маскасын жасап, басты сусабынмен жуып, тырнақ әрін түзеуге болады, хамамға келген жағдайда, асығыстық болмауы керек. Осы бір жарты күнің кепілді түрде жақсы өтуі тиіс. Хамамға достарыңмен барып, әңгіме-дүкен құруға болады. Уақыт сырғып елеусіз өте береді. 

Орыс моншасы

Орыс рухына ұқсас бірдей уақытта күрделі де қарапайым. Түрлі климат жағдайында (солтүстік, оңтүстік және орта белдеу) қалыптасып, ол будың барлық спектрі мен сипаттамасын қамтиды.

Мысалы финн солтүстіктің құрғақ және жартылай құрғақ ыстық буына ие орыс моншасында өзін жақсы сезінеді, ал түрік – оңтүстік орыс моншасында өзін жайлы сезінеді. Орыс моншасының ерекшелігі – бұл сыпырғыш. Сыпырғышпен жұмыс істеу барысы – арнайы массаж түрлерінің бірі, жеткілікті түрде қиын және көптеген тәсілдері бар – бір қарағанда ешбір елеулі ештеңеге ие болмайды.

Бұндай массаж кезінде үстіңгі жақтан барынша ыстық ауа қамтылып толқынмен адам денесіне түсіріледі. Сыпырғышты немесе массажды булау бөлмесіне екінші және үшінші рет кіруде пайдаланған дұрыс. Ең көп таралғаны – қайың және емен сыпырғыштары.

Қайың сыпырғышы заррасыздандыру қасиетіне ие, қолқаны кеңейтеді, сондықтан бұл темекі шегушілерге ұсынылады.  Емен, керісінше тер бөлінуіне кедергі жасайды, ол майлы тері жағдайында пайдалы (оны жылтырамайтын және тығыз етеді), көп ыстықты қамтып денеге жеткізе алады.

Қара бүлдірген сыпырғышын булау бөлмесінде хош иіске бөлеу үшін пайдаланады. Сондай-ақ липа, шие, ольха, жаңғақ, эвкалипт, самырсын, туя, пихта, лиственниуа, кедр, шырша, жалбыз мен жусаннан жасалған сыпырғыштарды пайдаланады – осы Ресей даласы мен ормандарының барлық ағаш бұталары булау сыпырғыштарында жинақталған.

Орыс моншасында барлық рәсімнен кейін жуыну керек. Орыс моншасының тағы бір ерекше айырмашылығы – қолданылатын дәрілік және хош иісті заттардың көп саны мен түрлілігі. Майлар мен тұндырмалар сыпырғышты булау немесе көмірге шашу үшін пайдаланылады. Тұндырманы алдын ала суда араластырып алған жақсы, содан кейін ол шай деп аталады, ыстық суға шашыратылған кезде ащы дәм мен иіс бөлмейді.

Қылқан жапырақтылар, жалбыз, эвкалипт, түймедақ, раушан, жусан, қара бүлдірген және тіпті аскөк пен ақ тамырдан да жасалатын «шайлар» көп таратылған. Енді сізге қай моншаға баруды таңдау қиын болмайды.

Моншаға жиі барып тұру жаңа жылдан бастап сенің ең пайдалы әдеттерінің бірі болады. Бірақ ең алдымен барлығы жақсы және алдаусыз болатындай баста ұстап сақтау керек бірнеше тармақтармен де бөлісейік.

Жаңа істі бастамастан бұрын, дәрігермен кеңесіп алған дұрыс – ыстық бу тамырлардың кеңеюі, жүрек және тері аурулары жағдайында қолданылмайды. Тамақты көп ішіп барма. Бу бөлмесінен бірінші кірер алдында 1,5-2 сағат бұрын тамақтану керек. Кофе мен алкоголь – де қажет емес, олар жүрекке артық жүктеме тудырады. Булау бөлмесінен кірер арасында шөп шайлар ішкен дұрыс.

Соңына тағы да бірнеше пайдалы кеңестер:

• Ағзаны бу бөлмесіне кіруге дайындаңыз. Кірер алдында тікелей ыстық себезгі қабылда. Себезгіден кейін құрғатып сүртін де бу бөлмесіне құрғақ денемен кір. Шашты кеуіп кетуден сақта, басыңды ыстық өтуден қорға: бу бөлмесіне киізден немесе жүннен жасалған бас киім ки.
• Бөлу әдісін пайдалан: бірінші кірген кезде бу бөлмесінде 5-7 минут отыр. Кіру саны жаңадан бастағандар үшін – бу бөлмесінде шамамен 40 минут болатындай 3-4 рет. Әр «сеанстан» кейін барынша салқын су үстіңе құйын.
• Жағдайды пайдаланып қал: бу бөлмесіне екінші кірген кезде бетке тазарту маскасын немесе сезімтал теріні кебуден сақтау үшін қою қаймақтан жұқалап жақ. Қазіргі уақытта көптеген косметикалық фирмалар бу бөлмесіне арнайы әзірленген құралдар шығарады.
• Әшекейлеріңді шешіп таста: ыстық ауалы моншада әшекейлер қызып кетіп теріңді күйдіруі әбден мүмкін.
• Ылғал жойылуын қалпына келтіру үшін моншадан кейін кемі 1 литр сұйықтық – шай немесе минералдық су ішкен дұрыс.

Қалғаны тәжірибемен бірге келеді.